KUNGARIKET
Szwecja
FÖR SVERIGE I TIDEN
PRACA W SZWECJI
Szwecja jest jednym ze światowych liderów w dziedzinie równości płci. Pracodawcy są zobowiązani przez prawo do promowania równości wśród swoich pracowników.
PRACOWNICY MAJĄ SILNE PRAWA
Prawa pracownicze są jednym z fundamentów nowoczesnego szwedzkiego rynku pracy. Związki zawodowe są silne, a negocjacje zbiorowe oznaczają rozwój środowiska, w którym zdrowie i bezpieczeństwo pracowników są na pierwszym miejscu.
RÓWNOŚĆ MA KLUCZOWE ZNACZENIE
Szwedzkie ustawodawstwo antydyskryminacyjne gwarantuje, że każdy ma prawo do równego traktowania bez względu na pochodzenie etniczne, religię, płeć, wiek, orientację seksualną lub niepełnosprawność funkcjonalną.
Szwedzkie społeczeństwo jest często opisywane jako takie, które zachęca do indywidualizmu i kreatywności, ale także do współpracy. Praca zespołowa ma kluczowe znaczenie i jest wysoko ceniona w każdej szwedzkiej firmie, uczelni czy organizacji.
RODZINA MOŻE OTRZYMAĆ POZWOLENIE NA POBYT
Polityka prorodzinna obejmuje również przepisy migracyjne; kiedy ubiegamy się o pozwolenie na pracę, możesz również złożyć wniosek o pozwolenie na pobyt dla swojego współmałżonka (w tym konkubenta lub zarejestrowanego partnera) oraz dzieci poniżej 21 roku życia, które nie pozostają w związku małżeńskim. Członkowie rodziny mogą rozpocząć pracę lub naukę od razu po przyjeździe do Szwecji.
Przeciętny Szwed pracuje około 1600 godzin rocznie – prawie dziesięć procent mniej niż wynosi średnia OECD. Do tego dochodzi 25 dni płatnego urlopu oraz święta państwowe – no i oczywiście urlop wychowawczy i dni chorobowe.
SYSTEM OPIEKI SPOŁECZNEJ MA CHARAKTER INTEGRACYJNY
Oprócz kariery zawodowej, która zachęca do indywidualnego rozwoju, finansowane z podatków świadczenia socjalne sprawiają, że nie trzeba się martwić o koszty opieki zdrowotnej, opieki nad dziećmi czy edukacji swoich dzieci. Dotacje państwowe sprawiają, że te i inne aspekty życia są w zasięgu ręki. Osiemnaście miesięcy płatnego urlopu rodzicielskiego – w zależności od dochodów – jest oferowane na każde dziecko, z zabezpieczeniem zatrudnienia po powrocie do pracy, a zasiłek chorobowy oznacza, że możesz skupić się na swoim zdrowiu, kiedy tego potrzebujesz.
ATRAKCJE TURYSTYCZNE W SZWECJI
MUZEUM VASA, SZTOKHOLM
Muzeum Wazów (Vasamuseet) w Sztokholmie jest najpopularniejszym muzeum w Szwecji i przyciąga około miliona zwiedzających rocznie. Od czasu otwarcia muzeum w 1990 r. odwiedziło je ponad 20 milionów osób i nietrudno się domyślić, dlaczego.
W 1628 r. duma szwedzkiej floty cesarskiej, 64-działowy okręt wojenny Vasa, zatonął podczas swojego dziewiczego rejsu. Statek spoczywał pod lodowatą wodą przez ponad trzy stulecia, aż w 1961 roku przeprowadzono niezwykle ambitną akcję wydobywczą. Teraz zwiedzający z całego świata przyjeżdżają, aby zobaczyć tę fascynującą kapsułę czasu.
SKANSEN STOKCHOLM
Skansen, najstarszy i jeden z największych na świecie, jest historyczną wioską składającą się z domów i gospodarstw z całej Szwecji.
Zgromadzono tu kościoły, domy szkolne, dwory, sklepy, młyny, domy robotnicze, zakłady rzemieślnicze (w tym introligatornię, drukarnię, warsztat szewca, blacharza, grzebieniarza i hutę szkła), piekarnię, kolejkę linową, obóz Lapończyków z reniferami i wiele kompletnych gospodarstw.
W tych domach, gospodarstwach i warsztatach mieszkają przebrani interpretatorzy, którzy wykonują codzienną pracę, demonstrując rzemiosła i umiejętności, a także wykonując prace domowe i gospodarskie. W zoo znajdują się zwierzęta rodzime Szwecji i ze świata.
HOTEL LODOWY W KIRUNA
200 kilometrów za kołem podbiegunowym w Szwecji, około 17 kilometrów od Kiruny, znajduje się mała wioska Jukkasjärvi, w której psy prawie przewyższają liczebnie ludzi, ale przez kilka miesięcy każdego roku gości ona oryginalny w skali światowej “lodowy hotel”, który naprzemiennie topnieje i jest odbudowywany od 1990 roku.
Hotel ma powierzchnię 5500 metrów kwadratowych. Liczba pokoi oscyluje wokół 65, a każda komora jest unikalną przestrzenią zaprojektowaną przez odwiedzającego ją artystę.
W przestrzeniach wspólnych znajdują się lodowe żyrandole i krystalicznie czyste meble, z działającymi fontannami, brzęczącymi ornamentami, posągami zarówno spokojnymi, jak i groźnymi, a wszystko to wykonane w całości z lodu i śniegu.
SZWEDZI JAKO LUDZIE
Szwedzi mogą uchodzić za nieśmiałych. Czy to w metrze, czy w autobusie, w Szwecji zauważysz, że rzadko zdarza się, by dwóch obcych Szwedów siedziało obok siebie, o ile przynajmniej jedno podwójne siedzenie jest wolne. Szwedzi naprawdę nie lubią zbliżać się do obcych, ani nawet mieć z nimi kontaktu wzrokowego, a już na pewno nie w drodze do pracy. To tylko jeden z przykładów, kiedy Szwedzi mogą sprawiać wrażenie zdystansowanych, a nawet nietowarzyskich.
INDYWIDUALIZM
Nie należy jednak mylić tego zachowania z niegrzecznością. To, co zwykle postrzegane jest jako oziębłość, jest często sposobem zachowania Szwedów, aby nie przeszkadzać innym. “Nie chcę się wtrącać w twoje sprawy. A ja zajmę się swoimi”.
Szwedzi dbają o swój własny porządek dnia. Nie chcą, by inni je komentowali. Nie będą też komentować twoich. To jest twoje życie. Szanują twoją osobistą integralność.
Dlatego ty, jako nowy Szwed, nie powinieneś po prostu siadać obok Szweda w dowolnym środku transportu publicznego i zaczynać opowiadać mu historię swojego życia lub pytać, dokąd zmierza.
UNIKANIE KONFLIKTÓW
Szwecja nie rozpoczęła ani nie przyłączyła się do żadnej wojny od ponad 200 lat. Jest krajem wolnym od wojny od 1814 roku. Zaś na arenie międzynarodowej szwedzcy dyplomaci osiągnęli sukces i uznanie aż po dziś dzień.
NEUTRALNOŚĆ
Przez wiele lat sposobem Szwecji na uniknięcie konfliktów było zachowanie neutralności, czyli wolności od sojuszy takich jak NATO. Uważano też, że inwestycje w silną obronę są zbędne. Po co broń, jeśli nie ma do kogo strzelać! Teraz, gdy polityczny klimat na świecie stał się nieco bardziej surowy, Szwedzi uznali, że dobrze byłoby przyłączyć się do strony, która wydaje się silniejsza – to polityczna ścieżka, którą z powodzeniem podążali już w przeszłości.
Chociaż Szwedzi ściśle trzymają się swojej polityki “wolnej od sojuszy”, polityczne dyskusje na temat przystąpienia do NATO pojawiają się regularnie.
SZWEDZCY PRZYJACIELE UNIKAJĄCY KONFLIKTÓW
Również na poziomie osobistym będziesz musiał przyzwyczaić się do unikających konfliktów i szukających konsensusu szwedzkich przyjaciół. Podczas gdy twoi starzy przyjaciele w domu prawdopodobnie powiedzą ci, kiedy robisz coś źle, twoi nowi szwedzcy przyjaciele raczej będą milczeć i unikać niewygodnych sporów, dopóki problem sam nie zniknie.
Kiedy czują, że muszą wyrazić coś, co może być postrzegane jako konflikt, umiejętnie owijają to w miękkie słowa i zwroty. Na przykład, jeśli musisz się zgodzić na wspólne danie, możesz powiedzieć „chcę ziemniaki”. Po tym, jak to powiesz, Szwed, który być może nie znosi ziemniaków, ale chce zamiast nich ryż, z dużym prawdopodobieństwem odpowie: „Czy nie byłoby przyjemniej, gdybyśmy zamiast tego spróbowali czegoś nowego, na przykład ryżu? Co o tym sądzisz?”, co jest szwedzką wersją: “Wolę ryż”.
Nie bądź spontaniczny: Nigdy tak po prostu nie idź do sąsiada, nawet jeśli jest on bliskim przyjacielem, bez wcześniejszego zadzwonienia lub zarezerwowania czasu. Znowu, wydaje się to nieśmiałe i zimne. Ale tak naprawdę po prostu nie chce ci przeszkadzać, kiedy robisz swoje. Cokolwiek to jest.
CZEKAJĄC NA AUTOBUS JAK SZWED
Kiedy czekasz na autobus – zrób to w szacownej odległości od czekającego sąsiada – co najmniej dwa metry – pamiętaj, żeby nie kaszleć jesienią – ludzie pomyślą, że masz grypę i potraktują cię jak banitę. Z drugiej strony, możesz być pewien, że nikt nie usiądzie blisko ciebie. Więc właściwie tak, kaszlnij, jeśli potrzebujesz przestrzeni.
Innym sposobem na uniknięcie konfliktów jest niezachowywanie się w sposób zuchwały, a zamiast tego staranie się pokazać, że jest się pokornym. Szwedzi są skromnymi ludźmi, a większość z nich można nawet uznać za rozsądnych. Ponieważ Szwedzi potrafią dokonywać rozsądnych wyborów ekonomicznych. Wyborów, które zazwyczaj wiążą się z decyzjami przeciwko kupowaniu niepotrzebnych dóbr luksusowych. Dzieje się tak dlatego, że w Szwecji nikt nie chce się wyróżniać, być niezwykłym, popisywać się.
Jeśli jesteś w czymś naprawdę świetny, nie mów o tym! To prawie tak, jakby wszyscy Szwedzi rywalizowali w “kto jest najlepszy w pokazywaniu, że nie jest”.
KLASYCZNE SZWEDZKIE POTRAWY
INLAGD SILL / SLEDŹ MARYNOWANY
Śledź marynowany to obowiązkowy element wszystkich szwedzkich uroczystości.
Kiszone śledzie to prawdziwy szwedzki klasyk, pochodzący jeszcze z czasów, kiedy konserwowanie było sposobem na przetrwanie zimowych miesięcy. Mimo że Szwedzi już od kilkuset lat nie muszą ukrywać się przed ponurymi zimami i dzikimi zwierzętami, sztuka konserwowania produktów na stałe wpisała się w szwedzką tradycję kulinarną. Kiszony śledź jest ważnym elementem wszystkich trzech głównych uroczystości w Szwecji: Bożego Narodzenia, Wielkanocy i – oczywiście – Święta Midsommar.
Niezależnie od tego, jaki rodzaj śledzia znajdzie się w menu, podaje się go z reguły z gotowanymi ziemniakami, kwaśną śmietaną i drobno posiekanym szczypiorkiem.
KÖTTBULLAR / KLOPSIKI
Klopsiki z tłuczonymi ziemniakami i sosem borówkowym – to danie, które znają wszystkie dzieci w Szwecji.
Każdy, kto był w IKEA, wie, że to szwedzki klasyk. To danie zajmuje szczególne miejsce w sercach wszystkich Szwedów, ponieważ wszystkie matki mają swój własny sposób przyrządzania tych małych kulek radości. Jest to bez wątpienia jedno z najbardziej popularnych dań w kraju, zwłaszcza wśród dzieci. Tradycyjnie klopsiki podaje się z gotowanymi lub tłuczonymi ziemniakami, sosem śmietanowym i sosem borówkowym.
SURSTRÖMMING – SFERMENTOWANY ŚLEDŹ
Sfermentowany śledź lub surströmming (dosł. kwaśny śledź) to potrawa, której większość Szwedów nie odważyłaby się nawet spróbować. Śledź został zakonserwowany przez fermentację, która nadaje mu specyficzny zapach kwasów i siarkowodoru – zapach, który odstrasza nawet najodważniejszych turystów (i wielu odważnych Szwedów). Mimo odstraszającego zapachu, są jednak tacy, którzy mają specjalne miejsce w swoim sercu dla tej wyjątkowej potrawy. Sfermentowany śledź ma zresztą tylu fanów, że doczekał się własnego dnia – “surströmmingspremiären”, który odbywa się zawsze w trzeci czwartek sierpnia.
NYPONSOPPA / ZUPA Z OWOCÓW DZIKICH RÓŻ
to prosta zupa deserowa, której głównym składnikiem są owoce dzikiej róży. Potrawę najlepiej przygotować ze świeżych owoców dzikiej róży, które gotuje się i przeciera z cukrem i (opcjonalnie) przyprawami takimi jak cynamon i goździki. Potrawę można spożywać na ciepło lub po schłodzeniu, jako lekko słodką przystawkę lub kremowy deser, do którego zazwyczaj dodaje się porcję bitej śmietany lub migdałowe makaroniki (mandelbiskiver).
TOST SKAGEN
to klasyczna i elegancka szwedzka kanapka, która zazwyczaj podawana jest jako przystawka. Przygotowuje się ją z białego chleba, krewetek, majonezu, musztardy Dijon, ikry siei, koperku, cytryny i masła. Z chleba usuwa się skórkę, którą następnie podsmaża się na maśle aż do uzyskania boskiego brązu.
Krewetki siekamy i mieszamy z majonezem, musztardą i koperkiem. Mieszankę nakłada się na chleb, a na wierzchu każdej kanapki umieszcza się ikrę. Zaleca się, aby każdy tost Skagen udekorować gałązką koperku i podać z plasterkiem cytryny.
SZWEDZKIE RESTAURACJE
Co drugi Szwed jada obiad w restauracji przynajmniej raz w miesiącu. Jest to najbardziej powszechne w Sztokholmie.
Doświadczenia restauracyjne i dobre jedzenie są obecnie dla wielu osób ważnym elementem stylu życia. 20% mieszkańców Sztokholmu jada posiłki w restauracjach przynajmniej raz w tygodniu.
W samym centrum Sztokholmu znajduje się ponad 1000 restauracji.
Przewodnik Michelin rekomenduje 72 restauracje w Szwecji. Dla porównania w Polsce wyróżnionych jest 36 restauracji.
OSOBISTE SPOSTRZEŻENIA
Zaobserwowałem różnice w życiu codziennym pomiędzy Szwecją a Polską. Oto kilka z nich;
WODA
W Szwecji pijemy wodę prosto z kranu. Jest dobra, smaczna i czysta. W sklepie kupuje się wyłącznie wodę gazowaną.
SZKOŁA
W szkole podręczniki, lunch, ołówki, gumki są darmowe. Edukacja jest darmowa.
DROGI
Drogi są równe, bez wybojów i nierówno osadzonych studzienek. Nawet nie wiem, jak powiedzieć koleiny w języku szwedzkim.
SKLEPY SPOŻYWCZE
Przy kasie, klient układa towar w sposób uporządkowany, aby kasjerowi usprawnić pracę.
SCHODY RUCHOME
W Szwecji obowiązuje ruch prawostronny. Dotyczy to również schodów ruchomych. Jak Szwed chce stać, zawsze ustawia się po prawej stronie schodów. Druga osoba mija go zawsze z lewej.
KOMUNIKACJA MIEJSKA
W Sztokholmie więcej osób podróżuje autobusami, metrami, rowerami niż samochodami. Komunikacja miejska jaki ścieżki są świetnie skomunikowane. Jest też czysto i bezpiecznie.
PRACA
W Szwecji obowiązuje kompletnie inne tempo pracy. Praca jest dla ludzi, nie na odwrót. Człowiek szczęśliwy, zrelaksowany jest skuteczniejszym pracownikiem.
KAWA
Szwedzi piją średnio 3 kawy dziennie. W wielu domach palą własną kawę.
ZRÓWNOWAŻONY ROZWÓJ
Na przykładzie Zielonej Góry widzę, że często górę biorą interesy kilku osób. Na ich podstawie jest sporządzany miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego. Niestety kosztem mieszkańców i zdrowego rozsądku.
W Sztokholmie zrównoważony rozwój miast oznacza, że nowe zabudowania zaspokajają potrzeby ludzi i przedsiębiorstw, a jednocześnie zapewniają swoim mieszkańcom dobre, długoterminowe środowisko życia. Oznacza to, że zrównoważone miasto musi posiadać “niebiesko-zieloną” infrastrukturę z miejscem na cieki wodne i systemy odwadniające, jak również na parki i różnego rodzaju tereny zielone.
W Sztokholmie przedstawiciele różnych środowisk tworzą zespół i opracowują 30-letni plan rozwoju. Jak powstaje nowe osiedle, trzeba je skomunikować, postawić centrum, szkołę. Właściwie całą infrastrukturę. Nie ma miejsca na chybił trafił, miszmasz architektoniczny oraz ciasnotę w mieście. W Szwecji przestrzeń i samopoczucie mieszkańców stoi na pierwszym miejscu.
GOŚCINNOŚĆ
Nie oczekuj zbyt dużej gościnności po Szwedach. Rzadkością jest, aby Szwed poczęstował czymś do jedzenia.
PRAWO JAZDY
W Szwecji traci się prawo jazdy po przekroczeniu limitu o 21km/h, przejazdu na czerwonym świetle, wyprzedzaniu na przejściu dla pieszych, nie zatrzymaniu się przy znaku stop. Szwedzkie drogi są znacznie bezpieczniejsze od polskich dróg.
ŻYCZENIA
Szwedzi nie są wylewni. Za obiad w gościach mówimy “dziękuję za obiad”, życzenia urodzinowe to, “wszystkiego najlepszego”, a życzenia świąteczne: “wesołych świat”. Każde dodatkowe życzenia będą uważane za dziwaczne.
PIES W BUDZIE
W Polsce wiele osób trzyma psa w budzie przez okrągły rok. W Szwecji zgodnie z prawem pies w budzie może przebywać przez maksymalnie pięć godzin dziennie. Osobiście nie przypominam sobie, bym widział lub znał kogoś kto w Szwecji w ten sposób przetrzymuje swojego pupilka.
KONTAKT
Telefon: (+48) 500-110-401
Adres e-mail: biuro@angielski6plus.pl
Adres: Wierzbowa 5a, Jędrzychów, Zielona Góra
GODZINY ZAJĘĆ
Poniedziałek–Piątek: 7:00-21:00
Sobota: 7:00-14:00
Niedziela: 7:00-12:00
NAWIGACJA
Cennik
O mnie
Oferta
FAQ
RODO
Login
Zdjęcia – Praca w Szwecji
Równość płci: Cecilia Larsson Lantz/Imagebank.sweden.se
Opieka zdrowotna: Helena Wahlman/imagebank.sweden.se
Metro: Melker Dahlstrand/imagebank.sweden.se
Zdjęcia – Praca w Szwecji
Metro: Melker Dahlstrand/imagebank.sweden.se
Neutralność: Ulf Lundin/imagebank.sweden.se
Unkanie konfliktów: Susanne Walström/imagebank.sweden.se
Zdjęcia – Praca w Szwecji
Czekając na autobus: Magnus Liam Karlsson/imagebank.sweden.se
Inlagd sill: Miriam Preis/imagebank.sweden.se
Köttbullar: Daniel Herzell/Folio/imagebank.sweden.se
Zdjęcia – Praca w Szwecji
Inlagd sill: Daniel Herzell/Folio/imagebank.sweden.se
Nyponsoppa: Nyponsoppa/wikipedia.se
Skagen: Skagen/wikipedia.se
Zdjęcia – Praca w Szwecji
Restauracje: Conny Fridh/imagebank.sweden.se
Osobiste spostrzeżenia: Henrik Trygg/imagebank.sweden.se
Schody ruchome: Simon Paulin/imagebank.sweden.se
Zdjęcia – Praca w Szwecji
Zrównoważony rozwój: Simon Paulin/imagebank.sweden.se
Gościnność: Melker Dahlstrand/imagebank.sweden.se
